چه زمانی از خدمات مشاوره کسب و کار استفاده کنیم؟

مارک بائیج:

متخصص: در این حالت، کارفرما معتقد است که در یک زمینه‌ی تخصصی، دانش کافی ندارد و ترجیح می‌دهد به سراغ مشاور برود. مثلاً کارفرما نمی‌داند که راه اندازی یک کسب و کار در بیرون ایران چگونه است و تصمیم می‌گیرد به سراغ مشاوری برود که در این زمینه تجربه داشته یا قبلاً به شرکت‌هایی با خواسته‌ی مشابه کمک کرده است.
پزشک: در این وضعیت، کارفرما معتقد است که مشکل یا مشکلاتی وجود دارد. عوارض این مشکلات را هم می‌داند. اما در پی این است که «ریشه‌ی مشکل» و «روش حل مشکل» را از مشاور بپرسد. مثلاً شرکت می‌بیند که فروش افت کرده یا انگیزه کارکنان کاهش یافته است. پس تصمیم می‌گیرد از یک مشاور کمک بخواهد و بپرسد که: مشکل دقیقاً چیست؟ ریشه های مشکل چه هستند؟ چه راهکارهایی برای حل مشکل وجود دارد؟
تسهیل گر: در این حالت، کارفرما معتقد است که خودش از دانش و اطلاعات کافی برای حل مسئله برخوردار است. اما نیاز دارد که کسی از بیرون به فرایند حل مسئله کمک کرده و مسیر کار را تسهیل کند. در این وضعیت مثلاً ممکن است مشاور، به عنوان فردی بیرونی که سوگیری‌های داخلی را ندارد، مدیریت جلسه را بر عهده بگیرد و مسیر جستجوی پاسخ را هموار کند.
وردست یا بازوی اجرایی: در این حالت، مشاور بر خلاف اسم خود، قرار نیست مشورت بدهد. بلکه قرار است به بازوی اجرایی تبدیل شود. به عنوان مثال، مشاورانی که تهیه‌ی طرح های توجیهی یا طرح های تجاری را بر عهده می‌گیرند، در واقع مشغول کاری هستند که خود کارفرما باید آن را انجام دهد. مثالی هم که در مورد استفاده از مشاور برای برگزاری جلسه‌ی مصاحبه شغلی مطرح شد، مصداق دیگری از همین نقش است.
تأمین‌کننده‌ی مشروعیت / ابزار سیاسی: گاهی اوقات مدیران در مواجهه با سایر ذی نفعان دچار مشکل و تعارض می‌شوند. مثلاً می‌خواهند تعدادی از کارمندها را اخراج کنند، اما به دلیل ملاحظات متعدد از عهده‌ی این کار برنمی‌آیند یا هزینه‌ی آن را بالا می‌دانند. یا پیمانکار یک کارفرمای بزرگ هستند و می‌خواهند دیدگاه خود را به کارفرما تحمیل کنند اما این کار برایشان دشوار است. گاهی اوقات مشاور استخدام می‌شود تا نقش توجیه‌کننده را بر عهده بگیرد. مدیر در نهایت بگوید اخراج‌ها با نظر مشاور انجام شده و خودش دخالتی نداشته، یا این‌که پیمانکار از اعتبار و برند مشاور استفاده کند و بگوید که نظرش مورد تأیید کارشناسان نیز هست.
کاهش ریسک تصمیم گیری و کمک به مقصریابی: گاهی هم مدیران احساس می‌کنند بعضی تصمیم‌ها پرریسک هستند و اگر نتیجه‌ی آن‌ها مطلوب نباشد، باید به همکاران، کارکنان،‌ سهامداران و هیئت مدیره پاسخ دهند. بنابراین ممکن است مدیر تصمیم بگیرد از یک فرد یا گروه مشاوره مدیریت استفاده کرده و نظر خود را از طریق آن‌ها اعمال کند.